Je staat in de supermarkt en twijfelt tussen speculaas en speculoos. Ze lijken op elkaar, maar zijn het ook hetzelfde? Nee, er zijn belangrijke verschillen die je smaakbeleving kunnen maken of breken. In deze blog leggen we je precies uit wat het verschil is tussen deze twee heerlijke lekkernijen en wanneer je welke variant het beste kunt gebruiken.
Bij Sterk In De Keuken zijn we dol op smaakvolle ingrediënten en kruiden die je gerechten naar een hoger niveau tillen. Juist daarom is het zo belangrijk om precies te weten wat je gebruikt en wanneer.
Wat is speculaas eigenlijk?
Speculaas is een typisch Nederlands koekje dat traditioneel rond Sinterklaas wordt gegeten. Het onderscheidende kenmerk is de speciale kruidenmix die zorgt voor die karakteristieke smaak. De originele speculaaskruiden bestaan uit een mengsel van kaneel, nootmuskaat, kruidnagel, gemberpoeder, kardemom en witte peper.
Wat veel mensen niet weten is dat authentieke speculaas relatief hard is en vaak versierd met amandelen. De koekjes worden gemaakt met behulp van houten vormen of ‘speculaasplanken’ die allerlei figuren en taferelen uitbeelden.
Je kunt de authentieke speculaassmaak zelf maken met onze koek speculaas kruidenmix. Deze mix is perfect uitgebalanceerd en geeft je koekjes die echte traditionele smaak waar iedereen zo dol op is.
En wat is speculoos dan?
Speculoos komt oorspronkelijk uit België en wordt ook wel ‘Biscoff’ genoemd (een combinatie van ‘biscuit’ en ‘coffee’). Dit koekje heeft wel wat weg van speculaas, maar is veel minder kruidig. De smaak is zoeter, karamelachtiger en het koekje heeft een lichtere, knapperige textuur.
Het grote verschil met speculaas zit ‘m in de kruidenmix. Speculoos bevat voornamelijk kaneel en wat bruine suiker, maar mist de complexe kruidencombinatie die speculaas zo bijzonder maakt. Het is eigenlijk een versimpelde versie die internationaal populairder is geworden, vooral als koekje bij de koffie.
Wist je dat speculoos tegenwoordig ook als pasta wordt verkocht? Deze speculoospasta is ontzettend populair geworden als broodbeleg en in allerlei desserts.
Het grootste verschil tussen speculaas en speculoos
Het belangrijkste onderscheid tussen deze twee koekjes is dus de kruidenmix. Speculaas heeft een rijke, complexe kruidensmaak terwijl speculoos milder is met vooral kaneel en karamel. Dit maakt dat speculaas echt een typisch Nederlands product is met een herkenbare, traditionele smaak die veel Nederlanders associëren met de decembermaand.
Daarnaast verschilt ook de textuur: speculaas is steviger en harder, terwijl speculoos knapperiger en luchtiger is. Speculaas heeft bovendien vaker toegevoegde amandelen, terwijl speculoos meestal zonder noten wordt gemaakt.
Wanneer gebruik je speculaas en wanneer speculoos?
De keuze tussen speculaas en speculoos hangt af van wat je wilt maken en welke smaak je wilt bereiken:
Kies voor speculaas als je:
- Een authentieke Nederlandse sinterklaaservaring wilt
- Houdt van een rijke, complexe kruidensmaak
- Traditionele koekjes met reliëf wilt bakken
- Een stevigere koek zoekt die perfect is om in warme chocolademelk te dippen
Kies voor speculoos als je:
- Een mildere, toegankelijkere smaak prefereert
- Een licht, knapperig koekje bij de koffie wilt
- Een basis zoekt voor cheesecake- of dessertbodems
- Een koek wilt die internationaal meer bekend is
Het is handig om je kruidenmixen geordend te bewaren. Met onze kruidenpotjes heb je niet alleen een praktische opberging, maar ook een stijlvolle toevoeging aan je keuken. De combinatie van bamboe en glas past in elk interieur.
Kun je speculaas en speculoos door elkaar vervangen?
Ja en nee. Technisch gezien kun je ze in recepten door elkaar vervangen, maar je krijgt wel een ander eindresultaat. Als een recept om speculaas vraagt en je gebruikt speculoos, dan mis je die karakteristieke kruidensmaak die het gerecht bijzonder maakt.
Andersom geldt hetzelfde: als een recept speculoos voorschrijft (bijvoorbeeld voor een cheesecakebodem) en je gebruikt speculaas, dan kan de kruidensmaak overheersend worden en niet iedereen waardeert dat.
Voor wie zelf speculaas wil bakken, hier een simpel basisrecept:
Zelfgemaakte speculaas
Wat heb je nodig:
- 250 gram bloem
- 150 gram bruine basterdsuiker
- 150 gram koude boter in blokjes
- 2 eetlepels koek speculaas kruidenmix
- Snufje zout
- 2 eetlepels melk
- Eventueel: amandelschaafsel voor decoratie
Belangrijk bij het maken van speculaas is dat je het deeg minimaal 2 uur laat rusten in de koelkast. Zo kunnen alle kruiden goed hun smaak afgeven. Liefst laat je het zelfs een nachtje staan voor het beste resultaat.
Welke is gezonder: speculaas of speculoos?
Qua voedingswaarde zijn er kleine verschillen tussen speculaas en speculoos. Speculaas bevat vaak iets meer vezels door de toegevoegde noten en kan wat specifieker kruiden bevatten die gezondheidsbevorderende eigenschappen hebben, zoals kaneel en gember.
Speculoos is vaak iets zoeter door de karamelachtige smaak. Maar laten we eerlijk zijn: beide zijn lekkere koekjes en dus niet bepaald health food. Geniet er met mate van!
Tips voor het gebruik van speculaas en speculoos in je keuken
Naast het maken van traditionele koekjes zijn er nog veel meer manieren om deze heerlijke smaken te gebruiken:
- Gebruik verkruimelde speculaas of speculoos als topping voor ijs of yoghurt
- Maak een bodem voor cheesecake of andere taarten (speculoos werkt hier vaak beter)
- Verwerk de kruiden in cake, appeltaart of ander gebak
- Maak zelf speculoospasta door de koekjes fijn te malen en te mengen met boter en wat gecondenseerde melk
In onze kookboeken vind je nog veel meer creatieve recepten met kruiden die je keuken tot leven brengen. Van klassieke gerechten tot verrassende nieuwe combinaties!
